Przywracanie wypartej wiedzy w okresie pierestrojki. Wiedza Dymitra Lichaczowa o historii prawosławia w kontekście zmiany politycznej i społecznej

W okresie pierestrojki w Związku Radzieckie naukowcy odgrywali ważną rolę w procesie przywracania „niechcianej” lub „wypartej” wiedzy. Taka wiedza nie tylko wypełniała „białe plamy” czy przyczyniała się do zmiany paradygmatu radzieckiej humanistyki i nauki, lecz miała również swój polityczny wymiar. Z jednej strony stawała się częścią oficjalnego dyskursu, z drugiej zaś – stawiała podwaliny pod nowy, demokratyczny system polityczny po upadku ZSRR.

Celem niniejszej prezentacji jest analiza roli Dymitra Lichaczowa w procesie przywracania „niechcianej” wiedzy w okresie pierestrojki. Radziecki uczony był jednym z najważniejszych na świecie badaczy języka i literatury staroruskiej. Wiedza Dymitra Lichaczowa o historii prawosławia i jego wpływu na rosyjską/radziecką historię nie tylko przyczyniła się do tzw. „ożywienia religijnego” podczas pierestrojki, lecz demaskowała również radzieckie mity ateistyczne oraz uzasadniała nowy stosunek państwa do religii i duchowieństwa. W ten sposób wiedza ekspercka Lichaczowa wpłynęła na kształt politycznej i społecznej zmiany w okresie pierestrojki.

Na ten temat zobacz także.

Ł.G.

 [Zdjęcia pochodzą z kolekcji Open Society Archiwum im. Very i Donalda Blinkenów w Budapeszcie: HU OSA 300-80-1, Box 703 and HU OSA 300-80-1, Box 823]